Eiwitten en aminozuren
Eiwit is proteïne, die opgebouwd is uit aminozuren. Eiwitten ondersteunen jouw lichaam bij verschillende functies. Je hebt dagelijks eiwitten nodig om gezond te blijven. Eiwit is een macronutriënt.
Eiwitten worden door het lichaam gebruikt bij chemische omzettingen, zoals het katalyseren van chemische reacties, het transporteren van cellen in het lichaam en het verzorgen van de communicatie tussen cellen op afstand. Daarnaast ondersteunt eiwit door als afweerstof te dienen.
Het lichaam breekt eiwitten af in aminozuren. Deze worden gebruikt voor de aanmaak van lichaamseiwit. Dit gebeurt met circa 70% van de aminozuren uit eten. De rest wordt omgezet in energie of plassen we uit. In totaal wordt dagelijks ongeveer 200-300 gram eiwit in ons lichaam vervangen door nieuwe cellen. Dit gebeurt voornamelijk in de darm en de lever, maar ook in het spierweefsel.
Energie uit eiwit
In het lichaam wordt eiwit onder meer omgezet in energie. Het levert per gram 4 kcal op. Het lichaam kan de aminozuren in eiwitten omzetten in glucose. Dit gebeurt wanneer je te weinig koolhydraten eet, maar ook als je meer eiwit eet dan jouw lichaam nodig heeft.
Aminozuren
Het lichaam haalt calorieën, en dus energie, uit eiwit, evenals aminozuren. Deze aminozuren worden gebruikt als bouwsteen voor de cellen in het lichaam. Het lichaam maakt zelf ook aminozuren aan, echter kan het lichaam niet alle benodigde aminozuren producen.
Er zijn circa 22 aminozuren. Hiervan kan het lichaam er 13 zelf aanmaken. De overige 9 haalt het lichaam uit voeding. Deze aminozuren noemen we essentiële aminozuren. Daarnaast zijn er 6 semi-essentiele aminozuren. Het lichaam kan ze normaal gesproken zelf maken, maar bij bepaalde aandoeningen en ziektes is dit niet mogelijk. De aminozuren worden dan aangevuld vanuit de voeding.
De samenstelling van deze aminozuren zijn allemaal uniek. Ook de volgorde en structuur van de aminozuren kan verschillen. Er zijn vele duizenden combinaties mogelijk van aminozuurketens.
Een aminozuur is opgebouwd uit koolstof (C), zuurstof (O), stikstof (N) en soms ook zwavelmoleculen (S). Aminozuren kunnen op allerlei manieren aan elkaar gekoppeld zijn. Deze verbindingen zijn de zogenaamde peptiden. Korte aminozuurketens heten ’polypeptiden‘.
Eiwitrijk voedsel
Er zijn twee bronnen van eiwitrijk voedsel: plantaardige bronnen en dierlijke bronnen.
Plantaardige bronnen zijn onder meer brood, granen, peulvruchten, noten en paddenstoelen.
Dierlijke bronnen zijn onder meer vis, vlees, gevogelte, melk, kaas en eieren.
Meer lezen over eiwit en aminozuren?
Lees verder: